Vergisten

Uit Bolksch Bierbrouwersgilde
Versie door Brendan (overleg | bijdragen) op 11 nov 2024 om 16:03 (→‎Ondergisting)
(wijz) ← Oudere versie | Huidige versie (wijz) | Nieuwere versie → (wijz)
Brouwhandleiding
  1. Schoonmaken
  2. Schroten
  3. Maischen
  4. Filteren
  5. Koken
  6. Koelen
  7. Vergisten
  8. Bottelen
  9. Proeven
  10. Etiketteren

Uitvoering

Hier staat de algemene uitleg van het toevoegen van het gist. Verderop op deze pagina wordt uitgelegd wat je moet doen bij bovengistend bier en ondergistend bier tot het afvullen van de flesjes. Emiel is gistmeester (zie: Gistmeester). Heb je vragen over het vergisten of een ander probleem met gist? Hij kan vast helpen!

Benodigdheden

  • Gekoelde wort;
  • Schoon vergistingsvat;
  • Schone kraan en rubber;
  • Actief gist;
  • Schoon waterslot;
  • Suiker indien nodig;
  • Hydrometer;
  • Thermometer

Stappenplan met een de Ketel

  1. Maak alles wat je gaat gebruiken schoon met bijvoorbeeld Chemipro
  2. Monteer je vergistingsvat wanneer dit alles goed schoongemaakt is, doe het kraantje in het vat (kraantje, rubber ringetje, vat, rubber ringetje, afsluit stuk) check dat dit echt goed aangedraaid zit, en doe de deksel erop zodat er geen viezigheid in komt.
  3. Maak je gist actief indien nodig. Volg de verpakking of maak een giststarter
  4. Meet het SG van je wort, dit is het makkelijkst met de refractor meter te doen aangezien het nu nog suiker water is, en geen alcohol bevat.
  5. Voeg eventueel suiker/water toe om je SG te corrigeren naar het gewenste SG. Het SG voor de vergisting is je begin-SG. Noteer ook de temperatuur van de wort.
  6. Zet je schone vergistingsvat onder de brouw ketel
  7. Gooi het gist in het vergistingsvat en laat het bier klotsend (zodat er goed veel zuurstof in komt) in het vergistings vat lopen.
  8. Vul het vergistingsvat nooit te vol, anders loop je het risico dat hij gaat overstromen tijdens de vergisting, en daar word niemand blij van.
  9. Doe het deksel op het vat, zet het op zijn plaats en installeer het gevulde waterslot
  10. Verplaats hem naar een vergistings ruimte (bbg kast).

Let op: haal het waterslot altijd uit je vergistings vat voor verplaatsing, want door het lopen trek je anders het (mogelijk vervuilde) water je vat in.

Stappenplan met een Pan

  1. Maak alles wat je gaat gebruiken schoon met bijvoorbeeld Chemipro
  2. Maak je gist actief indien nodig. Volg de verpakking of maak een giststarter
  3. Meet de dichtheid van je wort en noteer deze. Dit is je SG na het maischen
  4. Voeg eventueel suiker/water toe om je SG te corrigeren naar het gewenste SG. Het SG voor de vergisting is je begin-SG. Noteer ook de temperatuur van de wort.
  5. Draai de kraan stevig in het vat met rubber ertussen en zorg dat de kraan dichtzit
  6. Belucht de wort door het ruig over te gooien in het vergistingsvat. Het vat moet minimaal een derde tot een kwart ruimte overhouden voor de vergisting.
  7. Voeg de (actieve) gist toe aan de wort en meng dit
  8. Doe het deksel op het vat, zet het op zijn plaats en installeer het gevulde waterslot

Bovengisting

Bovengisting vindt plaats op temperaturen rond de 20 graden Celsius, oftewel kamertemperatuur. Hiervoor moet je dus bovengistend gist gebruiken.

Stappenplan

  1. Controleer in de eerste paar dagen of de vergisting op gang is gekomen. Er moet gas door het waterslot ontwijken en een schuimlaag ontstaan op het bier. Zo, niet kijk op de pagina gistproblemen
  2. Controleer om de paar dagen of het waterslot nog gevuld is met water
  3. Je kunt je bier overhevelen naar een schoon vergistingsvat vlak voor of na het einde van de hoofdvergisting
  4. Indien je niet overhevelt moet je je bier bottelen na 2-3 weken nagisting
  5. Bottel je bier als het gewenste eind-SG is bereikt en het SG niet meer daalt

Ondergisting

Ondergisting vindt plaats op temperaturen rond de 10 graden Celsius. Hiervoor moet je natuurlijk ondergistend gist gebruiken. Omdat het op de meeste plaatsen warmer is dan 10 graden Celsius is een gemodificeerde koelkast nodig voor de vergisting.

Stappenplan

Als het BBG hebben wij nog niet veel ervaring met ondergisting, het is belangrijk om een constante en lage temperatuur te behouden, wat op de soos nu eenmaal lastig gaat, dus onze kennis hierover is nog klein

Smaak Profiel

Gisten kunnen soms ook smaken met zich mee brengen (daarom betsaan er zo veel verschillende). Deze smaken komen vaak door de esters die door het gist worden geproduceerd. Verschillende gisten maken verschillende esters en deze verschillende esters kunnen ook verschillende smaken met zich mee brengen. Sommige esters geven aromas die vaak als 'fruit-achtig' beschreven worden, waar andere minder lekker zijn.
Over het algemeen is er wel een ding wat alle gisten gemeen hebben, een hogere gistings temperatuur zorgs voor meer esters

Over het algemeen zijn de smaak profielen van gist daarentegen minder goed begrepen dan die van bijvoorbeeld hop of mout. Mocht jij hier toevallig meer over weten of meer over hebben uitgezocht, voeg dit alsjeblieft bij deze sectie toe :-)